Salomons inSight

pictogram verrekijker

Diversificatieproblemen

De recente rentebewegingen tonen aan hoe kwetsbaar klassieke diversificatie is. Wanneer zowel aandelen als langlopende obligaties onder druk staan, vraagt dat om een andere manier van denken. Tijd voor plan B.

  • Aandelen kenden een volatiele week: de Nasdaq leverde circa 2% in door twijfels over de hoge AI-gerelateerde investeringen. Europese aandelen deden het wederom iets beter. 
  • Wereldwijd schoten de lange rentes omhoog. De Amerikaanse 10-jaarsrente bereikte het hoogste niveau in drie maanden en ook Europese staatsrentes liepen op.
  • Deze week staan veel centrale banken op het programma. Mijn aandacht gaat vooral uit naar de ECB. Beleggers dienen ook de Bank of Japan in de gaten te houden.

Concentratie

Concentratie

Bron: BlackRock Investment Institute, met gegevens van Bloomberg en Kenneth R. French, december 2025. Toelichting: de lijn toont welk deel van de dagelijkse rendementen van S&P 500-aandelen wordt verklaard door één gemeenschappelijke factor (de eerste principale factor in PCA), na correctie voor stijlkenmerken zoals waarde en momentum. 

Ik heb het hier vaker gehad over de grote krachten die economie en markten veranderen. Die megaforces hebben een grote invloed op de economie en zorgen ook ervoor dat gangbare diversificatie minder goed werkt. Zoals in de bovenstaande grafiek te zien is, wordt een steeds groter deel van de S&P 500 gestuwd door één gemeenschappelijke factor. Veel beleggers die menen dat ze een brede spreiding hebben, blijken vooral gegokt te hebben op dezelfde motor van rendementen: kunstmatige intelligentie en alles wat daaromheen hangt.

De sommen achter de grafiek zijn een nerdy principale componenten analyse, maar zeker geen theoretische exercitie. De afgelopen weken kregen technologieaandelen een tik nadat bedrijven hogere investeringsplannen in AI-infrastructuur bekendmaakten. Een handvol grote namen draagt de index. Wie zich ‘veilig’ waant in een wereldindex, blijkt in de praktijk vooral geconcentreerd te beleggen in Amerikaanse en AI-gerelateerde winnaars.

Bufferfunctie obligaties is minder
Daar komt bij dat gebruikelijke schokdempers minder goed werken. Lange staatsobligaties – ooit de vanzelfsprekende tegenhanger van aandelenrisico – bieden minder bescherming dan voorheen. Dat komt omdat we te maken hebben met een ander economisch klimaat. Aanbodschokken in de economie gelden in toenemende mate als negatieve schokken. Een krapper aanbod jaagt de prijzen op en houdt de inflatie hoog. Daardoor is de speelruimte voor monetair en begrotingsbeleid kleiner. Sommige beleidsmakers moeten daar nog aan wennen. Het resultaat? De correlatie tussen aandelen en obligaties is niet langer negatief, zoals in de afgelopen decennia, maar schommelt rond nul en is soms zelfs positief. Weg buffer.

De kern van de diversificatie-illusie is dat veel risico’s uit dezelfde bron voortkomen: een wereld met hogere schulden, hardnekkiger inflatie en een enorme investeringsgolf in nieuwe technologie. Pogingen om ‘weg te diversifieren’ uit de Verenigde Staten of uit AI leiden al snel tot forse actieve bets – soms zonder zich dat realiseert. Het is zinvoller om die risico’s op te zoeken waar je voor wordt beloond, en echt andere bronnen van rendement aan te boren: korter op de curve gaan zitten en meer inflatiecompensatie opbouwen.

Bovendien wordt het onderscheid tussen marktblootstelling en echte alfa steeds belangrijker. Private markten en hedgefondsachtige strategieën kunnen bijdragen aan rendement en risicospreiding die minder leunen op  hetzelfde verhaal. Maar laten we elkaar vooral niet voor de gek houden. We ruilen het ene type risico in voor het andere, bèta voor alfa.. Minder afhankelijk van de markt en meer van de manager. En complexer en minder liquide. Maar in een wereld waarin één factor zo bepalend is, wordt echte diversificatie waardevoller.

De week in review

De week in review 

Bron: BlackRock Investment Institute, LSEG Datastream, december 2025. Opmerking: de grafiek toont het rendement in 2025 van verschillende categorieën en de bandbreedte.

ECB inactie
Voordat we de kerstvakantie ingaan en we deze nieuwsbrief even stilleggen, staan de centrale banken deze week centraal. Van de ECB verwacht ik op zich weinig actie, maar wel een steviger toon ten aanzien van inflatie- en begrotingsrisico’s.

2026 zou zo maar weer eens een heel mooi aandelenjaar kunnen worden. De groei blijft op peil, de rente is laag en bedrijven gaan meer investeren, mede aangejaagd door AI. Dat gaat gepaard met extra schuldfinanciering en de uitgifte van bedrijfsobligaties om verdere groei mogelijk te maken. In zo’n klimaat is het fijn om aandeelhouder te zijn.

Prettige feestdagen en tot in 2026!

Groet, Roelof

 

MKTG1225-5064674

Roelof Salomons
Chief Investment Strategist, BlackRock Investment Institute
Roelof Salomons is beleggingsstrateeg bij BlackRock Nederland. In Salomons inSight informeert hij u over de marktontwikkelingen die relevant zijn voor beleggingsprofessionals.